Thonburi Trang
การหกล้มในผู้สูงอายุเป็นเรื่องที่ดูเหมือนเล็กน้อย แต่ในความเป็นจริงแล้วอาจส่งผลกระทบร้ายแรงถึงขั้นสูญเสียความสามารถในการเดิน หรือแม้แต่ชีวิตได้ จากสถิติในประเทศไทย พบว่าผู้สูงอายุเกินครึ่งเคยประสบเหตุหกล้มอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง ซึ่งส่วนใหญ่เกิดในบ้านของตนเอง
บทความนี้จัดทำโดย โรงพยาบาลธนบุรีตรัง เพื่อให้ความรู้ในการ ป้องกัน ดูแล และฟื้นฟู ผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงหกล้ม พร้อมแนะแนวทางรักษาอย่างปลอดภัยสำหรับผู้ที่มีภาวะกระดูกและข้อเสื่อม
การหกล้มเกิดจากหลายปัจจัย ไม่ใช่แค่ “เดินพลาด” แต่เกี่ยวข้องกับการเสื่อมของร่างกายและสภาพแวดล้อมรอบตัว
กล้ามเนื้ออ่อนแรง: เมื่ออายุมากขึ้น มวลกล้ามเนื้อลดลง ทำให้ทรงตัวยาก
การทรงตัวแย่ลง: ระบบประสาทและหูชั้นในเสื่อม ทำให้รู้สึกเวียนหัวบ่อย
สายตาพร่ามัว: การมองเห็นไม่ชัดทำให้ประเมินระยะผิดพลาด
พื้นบ้านลื่นหรือมีสิ่งกีดขวาง
แสงสว่างไม่เพียงพอในทางเดิน
ไม่มีราวจับในห้องน้ำหรือบันได
การหกล้มอาจนำไปสู่ภาวะกระดูกหัก โดยเฉพาะ กระดูกสะโพกหักและข้อเข่าชำรุด ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของการสูญเสียการเคลื่อนไหวในผู้สูงอายุ
นอกจากบาดเจ็บทางกายแล้ว ยังมีผลทางจิตใจ เช่น
ความกลัวที่จะล้มอีกครั้ง
ความเครียดและซึมเศร้า
สูญเสียความมั่นใจในการใช้ชีวิตประจำวัน
ควรสังเกตอาการต่อไปนี้ในผู้สูงอายุ:
เดินไม่มั่นคง หรือขาอ่อนแรง
เวียนศีรษะบ่อย
มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน หรือความดันโลหิตต่ำ
เช่น เดินช้า ๆ ยกขา ยืดกล้ามเนื้อ หรือฝึกทรงตัวบนขาข้างเดียว
ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของขาและระบบประสาท
ติดราวจับในห้องน้ำ
ใช้พื้นกันลื่น
จัดของให้เป็นระเบียบ และเพิ่มแสงสว่างเพียงพอ
อย่าพยายามลุกทันที หากมีอาการเจ็บ ควรเรียกขอความช่วยเหลือ
ตรวจสอบอาการบาดเจ็บ โดยเฉพาะบริเวณสะโพก ขา และศีรษะ
รีบพบแพทย์ เพื่อวินิจฉัยว่ามีกระดูกหักหรือไม่
ในกรณีที่เกิดกระดูกหักหรือข้อเสื่อม แพทย์อาจพิจารณาการรักษาด้วย
กายภาพบำบัด เพื่อฟื้นฟูการเคลื่อนไหว
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าหรือข้อสะโพกเทียม สำหรับผู้ที่ข้อเสื่อมรุนแรง
โรงพยาบาลธนบุรีตรัง มีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านข้อเข่าและสะโพก พร้อมเทคโนโลยีผ่าตัดที่ทันสมัย เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถกลับมาเดินได้อย่างมั่นใจและปลอดภัยอีกครั้ง
1. ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายแบบใดเพื่อลดการหกล้ม?
แนะนำการเดินช้า ๆ หรือโยคะเบา ๆ เพื่อเสริมการทรงตัวและกล้ามเนื้อขา
2. ถ้าผู้สูงอายุหกล้มควรพาไปโรงพยาบาลทันทีไหม?
ควรรีบพาไปพบแพทย์ แม้ไม่มีบาดแผล เพราะอาจมีกระดูกหักภายใน
3. การเปลี่ยนข้อเข่าเทียมอันตรายหรือไม่?
ปัจจุบันเทคโนโลยีทันสมัย ทำให้การผ่าตัดปลอดภัยและฟื้นตัวเร็ว
4. หกล้มบ่อย ๆ เป็นสัญญาณของโรคอะไรไหม?
อาจเกี่ยวกับระบบประสาท กล้ามเนื้อ หรือสมอง ควรเข้ารับการตรวจ
5. จะรู้ได้อย่างไรว่าผู้สูงอายุมีความเสี่ยงหกล้ม?
สามารถประเมินจากการเดินช้าไม่มั่นคง หรือมีโรคประจำตัวที่กระทบสมดุล
6. โรงพยาบาลธนบุรีตรังมีบริการดูแลผู้สูงอายุหลังหกล้มหรือไม่?
มีทั้งโปรแกรมฟื้นฟูร่างกายและการดูแลโดยทีมแพทย์เฉพาะทางด้านข้อและกระดูก
“การหกล้ม” ในผู้สูงอายุไม่ใช่เรื่องเล็ก การป้องกันและดูแลตั้งแต่เนิ่น ๆ ช่วยให้ผู้สูงอายุมีชีวิตที่มั่นคง ปลอดภัย และมีความสุขในทุกย่างก้าว
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการรักษา กระดูกหัก ข้อเสื่อม หรือการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม
สามารถขอคำปรึกษาได้ที่ โรงพยาบาลธนบุรีตรัง
ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ เว็บไซต์โรงพยาบาลธนบุรีตรัง
นัดหมายแพทย์
ค้นหาแพทย์
ชำระเงินออนไลน์